Đã từ lâu, lễ vu lan đã trở thành một ngày lễ lớn có ý nghĩa quan trọng trong năm. Đây là ngày lễ thể hiện được rõ nét truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta. Ngày lễ này giúp chúng ta có dịp để bày tỏ và đền đáp công ơn nuôi dưỡng sinh thành của cha mẹ cũng như có những hành động cụ thể báo ân tổ tiên bàu lỏ thành kính của mình với họ. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu sâu hơn nguồn gốc, ý nghĩa của ngày lễ này nhé.
Mục lục
Lễ vu lan là gì? Vào ngày nào trong năm? Ngày vu lan báo hiếu 2022 vào ngày nào?
Lễ Vu Lan là gì?
Như chúng ta đã biết, lễ Vu Lan là một trong những ngày lễ chính của Phật Giáo. Trong ngày này, người làm con sẽ dành cả lòng thành cũng như có những hành động cụ thể để báo hiếu đến người có công dưỡng dục mình là cha mẹ và tổ tiên. Ngoài ra trong ngày này người con cũng thực hiện phóng sinh, làm phước để cha mẹ được hưởng công đức.
Theo cuốn “Đại Việt sử ký toàn thư” để lại thì lễ Vu Lan được du nhập vào nước ta khá sớm từ năm 1072. Vua Lý Nhân Tông đã từng lập đàn để cầu siêu cho cha mẹ. Qua thời gian, lễ Vu Lan không còn chỉ là một ngày lễ dành riêng cho những phật tử theo đạo Phật mà đã trở thành một ngày lễ báo hiếu của tất cả con người Việt Nam.
Ở đây chứ Vu Lan là cách gọi ngắn gọn của từ “Vu Lan Bồn” có nghĩa là “sự giải thoát” chỉ sự giải thoát cho những kẻ khổ sở tột cùng ở địa ngục.
Lễ Vu Lan vào ngày nào hàng năm?
Lễ Vu Lan được tổ chức vào ngày 15/7 âm lịch hàng năm. Nếu tính sang dương lịch thì lễ Vu Lan thường rơi vào khoảng cuối tháng 8 và đầu tháng 9 hàng năm. Cụ thể:
- Lễ vu lan năm 2022 sẽ vào thứ 6 ngày 12/08 dương lịch
- Lễ vu lan năm 2023 sẽ vào thứ 4 ngày 30/08 dương lịch
- Lễ vu lan năm 2024 sẽ vào thứ chủ nhật ngày 18/08 dương lịch
- Lễ vu lan năm 2025 sẽ vào thứ 7 ngày 06/09 dương lịch
Nguồn gốc của ngày lễ Vu Lan báo hiếu
Lễ Vu Lan được xuất phát từ sự tích bồ tát Mục Kiền Liên đại đức đã cứu mẹ của mình ra khỏi kiếp ngạ quỷ (quỷ đói). Chuyện kể rằng, Đại Đức Mục Kiền Liên (là một trong 2 đại đệ tử của phật thích ca) đã tu luyện thành công, ngài nhớ mẹ của mình nên dùng mắt phép để tìm kiếm khắp đất trời để xem mẹ mình đã đi đâu về đâu.
Không ngờ, kết quả mà ngài nhìn thấy khá đau lòng khi thấy mẹ của mình đang bị đài thành Ngạ Quỷ (quỷ đói), đang đi lang thang khắp nơi khắp chốn đói khát khổ cực vì trước kia sống trên trần gian bà đã làm nhiều việc ác. Quá đau lòng, Đại Đức Mục Kiền Liên đã dùng phép thần thông của mình để biến mâm cơm dâng tận đến địa ngục cho mẹ nhưng tiếc rằng tất cả những thức ăn mà ngài gửi đến đều hóa thành lửa.
Không cầm được lòng trước cảnh mẹ mình ở dưới địa ngục đang lang thang cơ cực, ngài liền cầu cứu đến phật tổ, lúc này phật tổ nói “dù thần thông quảng đại tới đâu thì ông cũng chẳng đủ sức để cứu mẹ đâu, cách duy nhất đó là nhờ sức mạnh hợp lực của chư tăng khắp mười phương và ngày rằm tháng bảy (15/5) âm lịch chính là ngày phù hợp nhất để thỉnh các chư tăng sắm sửa làm lễ cúng dường Tam Bảo để cứu lấy phước cho mẹ. Sau đó mẹ của ngài được giải thoát.
Phật cũng nói thêm rằng “chúng sanh ai muốn báo hiếu cho cha mẹ thì cũng dùng cách này”. Từ đó ngày lễ Vu Lan báo hiếu ra đời và đã trở thành ngày để tưởng nhớ đến các công ơn của cha mẹ và tổ tiên nói chung, đồng thời nhắc nhở mỗi người hãy trân trọng những gì mình đang có, nhắc nhở đến những người con bổn phận của mình, cần làm những việc hiếu nghĩa để thể hiện lòng biết ơn, tình cảm của mình đối với cha mẹ đồng thời trong cuộc sống hãy tích đức để phúc cho mình và người thân.
Ý nghĩa của ngày lễ Vu Lan báo hiếu
Như chính cái tên của mình, ngày lễ này chính là ngày để mỗi chúng ta báo hiếu đến tổ tiên, ông bà, cha mẹ của cả kiếp này và cả kiếp trước. Ai cũng biết rằng cha mẹ là người sinh thành ra ta, để lớn được như ngày hôm nay cha mẹ đã phải hy sinh rất nhiều, bỏ biết bao tâm huyết, tiền bạc và cả thanh xuân mà không yêu cầu ta báo đáp hay mong đổi lại gì cả. Với người viết chữ hiếu luôn đi đầu và nhắc nhở chúng ta về những hy sinh đó. Chính vì vậy, dù có thế nào chúng ta vẫn cần giữ đạo làm con, thờ kính, yêu quý cha mẹ, ông bà và tổ tiên hết mực.
Vì sao phải cài hoa hồng lên áo trong ngày lễ Vu Lan?
Vào ngày lễ Vu Lan, mỗi người sẽ cài lên ngực một bông hoa hồng để bày tỏ lòng thành với cha mẹ tổ tiên. Có rất nhiều người thắc mắc ngày Vu Lan nên cài hoa gì?
Nghi thức cài bông hồng cài áo vào ngày lễ Vu Lan này bắt nguồn từ Thiền sư Thích Nhất Hạnh. Chuyện kể rằng, trước năm 1962, trong một lần thiền sư vào nhà sách ở Nhật Bản vào đúng Ngày của Mẹ (Mother’s Day – Ngày lễ truyền thống của nhiều nước Âu, Mỹ), thiền sư đã được một cô gái cài lên áo tràng một bông hoa trắng mà không rõ lý do. Hỏi ra thì thiền sư được biết trong ngày này ai còn mẹ thì được cài bông hoa đỏ, ai mất mẹ thì cài hoa trắng. Chính vì vậy nhà sư Thích Nhất Hạnh đã viết nên quyển sách mang tên “Bông hồng cài áo”. Chính câu chuyện của nhà sư đã là khởi điểm cho nghi thức thiêng liêng bông hồng cài áo vào mùa Vu Lan và và làm đề tài cho nhiều tác phẩm nghệ thuật về sau, điển hình là bài hát “Bông hồng cài áo” của nhạc sỹ Phạm Thế Mỹ viết vào năm 1967.
Vào ngày lễ Vu Lan, khi đến chùa, bạn không nên quên dừng lại để cài cho mình một bông hồng trên ngực áo. Bông hồng được coi là biểu tượng của tình yêu, sự cao quý, do đó, khi cài bông hồng lên ngực áo chính là tình cảm đẹp nhất, chữ Hiếu mà con cái gửi đến đấng sinh thành.
Khi được cài bông hồng đỏ, bạn phải biết trân trọng điều đó, vì đó chính là điều khẳng định “Tôi thật may mắn khi còn cả cha và mẹ trên đời”. Nếu còn mẹ mất cha, bông hồng màu hồng sẽ dành cho bạn. Còn nếu không may không còn ba, mẹ trên đời nữa thì bạn sẽ nhận bông hoa hồng màu trắng.
Khi nhận được bông hoa trên ngực áo, bạn sẽ cảm thấy mình nên sống chậm lại, yêu thương nhiều hơn, và trân quý, đền đáp báo hiếu nếu mình còn cả ba và mẹ.
Cúng lễ Vu Lan như thế nào?
Cúng lễ Vu Lan sẽ theo trình tự là : cúng phật, cúng thần linh, cúng gia tiên và cuối cùng là cúng thí thực chúng sinh.
- Cúng phật gia chủ sẽ cần chuẩn bị một mâm cơm chay hoặc mâm ngũ quả để cúng. Khi cúng hay đọc bài Vu Lan bồn kinh để cầu nguyện công đức cho những người thân trong quá khứ được sớm hồi sinh.
- Cúng thần linh gia đình chuẩn bị một con gà luộc nguyên con hoặc xôi.
- Cúng gia tiên: gồm một mâm cơm đầy đủ, mâm cơm chay hay mặn phụ thuộc vào gia đình bạn ăn chay hay ăn mặn. Cùng với đó hãy chuẩn bị thêm quần áo, giày dép, vật dụng, trang sức, tiền vàng… để gửi cho tổ tiên.
- Cúng chúng sinh: đây là mâm cúng được thực hiện ngoài trời dành cho chúng sinh không có nơi để về. Mâm cúng gồm: muối, gạo, hoa quả, 12 bát cháo hoa loãng, 12 cục đường phèn, bỏng ngô, bim bim, nước, tiền vàng, bánh kẹo, mía, khoai lang luộc, ngô luộc, sắn luộc, nến… Sau khi cúng bạn đốt tiền vàng và rắc cháo muối… các vật cúng ra 5 phương 4 hướng.
Một mùa Vu Lan nữa lại về, mỗi con người chúng ta hãy nhớ về câu chuyện ngày lễ Vu Lan mà nhớ giữ trọn chữ hiếu cho vuông tròn, đừng để đến khi không còn cơ hội báo đáp nữa mới hối hận thì lúc ấy đã muộn rồi. Chúc cho tất cả những người con trên thế gian này luôn biết làm tròn đạo hiếu, biết thương yêu thờ kính với tổ tiên, cha mẹ, luôn ghi nhớ công ơn dưỡng dục để những đứa con ấy lớn khôn nên người.
