Bệnh phụ khoa là gì? Cách phòng tránh bệnh phụ khoa

Bệnh phụ khoa đem lại rất nhiều khó chịu cũng như phiền phức trong cuộc sống phụ nữ. Những bệnh phụ khoa ở nữ thường gặp gồm: viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, vulvodynia, u nang, polyp…

Hầu hết mọi phụ nữ đều mắc bệnh phụ khoa ít nhất một lần trong đời. Đôi khi chị em còn không biết mình mắc bệnh phụ khoa do triệu chứng không rõ ràng. Nhiều bệnh phụ khoa có thể tái phát nhiều lần, để lại biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản, thậm chí dẫn đến vô sinh. Vì vậy, phụ nữ cần những bệnh phụ khoa thường gặp nhằm chủ động trong việc phòng tránh cũng như hạn chế hậu quả do bệnh gây ra.

1. Bệnh phụ khoa là gì?

Bệnh phụ khoa là các bệnh lý thuộc cơ quan sinh dục người phụ nữ:

• Âm hộ bao gồm phần môi lớn, môi bé, vùng tiền đình, âm vật (clitoris)… là những phần có thể quan sát bên ngoài.
•  Âm đạo và những phần nằm phía trong cơ thể như cổ tử cung, tử cung, vòi trứng, buồng trứng,… những phần này có thể quan sát và cảm nhận được qua việc thăm khám bằng tay, bằng mỏ vịt, hoặc siêu âm.

Bệnh phụ khoa ở nữ không chỉ ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe mà còn khiến chị em luôn cảm thấy khó chịu, giảm ham muốn quan hệ tình dục. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh sẽ tiến triển nặng, gây nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.

2. Nguyên nhân cấu thành bệnh phụ khoa

Có rất nhiều nguyên nhân phổ biến gây nên các bệnh lý ở cơ quan sinh dục nữ giới, cụ thể:

a. Quan hệ tình dục không an toàn

Phụ nữ có nguy cơ nhiễm bệnh phụ khoa rất cao nếu quan hệ tình dục không an toàn. Hơn nữa, khi quan hệ tình dục mạnh hoặc không đúng cách cũng sẽ khiến vùng kín bị trầy xước, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển gây nên các bệnh viêm nhiễm.

Những loại khuẩn, virus lây truyền qua đường tình dục gồm có Chlamydia, lậu, giang mai, trichomonas, vi khuẩn kị khí, herpes sinh dục, nấm,… Những tác nhân này xâm nhập vào biểu mô âm đạo gây mất cân bằng hệ vi sinh, suy giảm chức năng đề kháng tự nhiên của âm đạo.

b. Nạo phá thai

Nạo phá thai tại các cơ sở kém chất lượng, hay sử dụng các dụng cụ y tế lạc hậu, chưa tiệt trùng kỹ lưỡng, bác sĩ thực hiện thiếu kinh nghiệm,…có thể dẫn đến viêm phụ khoa. Ngoài ra sau khi phá thai, nếu chăm sóc vùng kín không đúng cách cũng sẽ tạo điều kiện giúp nhiều loại vi khuẩn gây hại xâm nhập và phát triển, nguyên nhân dẫn đến viêm nhiễm.

Theo chuyên gia, cơ quan sinh sản của phụ nữ rất yếu sau khi nạo phá thai. Việc quan hệ tình dục quá sớm, chưa đợi đủ thời gian hồi phục cho cơ quan sinh sản sau khi phá thai cũng sẽ khiến cho âm đạo, tử cung bị tổn thương và mắc các bệnh phụ khoa.

c. Chế độ ăn uống mất cân bằng, cơ thể căng thẳng và không nghỉ ngơi hợp lý

Stress khiến cơ thể tiết ra loại hoóc môn gây mất cân bằng nội tiết, ảnh hưởng tới sinh lý của phụ nữ, gây ra hiện tượng kinh không đều, chậm kinh, rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, từ đó làm thay đổi môi trường PH tự nhiên của âm đạo, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển.

Ngoài ra, ăn quá nhiều thực phẩm chứa dầu mỡ, đồ ăn cay nóng hay sử dụng các chất kích thích như hút thuốc, cafe, rượu bia,… có thể làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh phụ khoa ở nữ giới.

d. Vệ sinh vùng kín sai cách

Âm đạo là môi trường ẩm ướt do đó vi khuẩn và nấm dễ sinh sôi và tấn công gây bệnh. Không vệ sinh vùng kín hoặc vệ sinh vùng kín không đúng cách cũng là một trong những nguyên nhân gây bệnh phụ khoa.

Ngoài ra các nguyên nhân như sử dụng quần lót quá chật, hiện tượng mãn kinh, sức khỏe giảm sút, hay phụ nữ trong thời kỳ mang thai, do dị ứng với một số chất tẩy rửa cũng có thể gây nên các bệnh phụ khoa.

3. Danh sách bệnh phụ khoa + dấu hiệu nhận biết

4. Cách phòng tránh 

Bệnh phụ khoa chủ yếu gây ra do chế độ sinh hoạt, vệ sinh, dinh dưỡng hằng ngày. Vì vậy, cách phòng tránh hiệu quả nhất là cần thay đổi thói quen sống không lành mạnh, cụ thể như:

a. Quan hệ tình dục an toàn, sử dụng bao cao su đúng cách

Quan hệ tình dục an toàn để tránh mắc hoặc tái phát bệnh phụ khoa lây qua đường tình dục: Nên sử dụng bao cao su đúng cách cho mỗi lần quan hệ vì bao cao su vừa giúp tránh thai an toàn lại vừa ngăn ngừa các bệnh lây nhiễm. Thực hiện việc vệ sinh vùng kín sạch sẽ cho cả hai người trước và sau khi quan hệ.

b. Tăng cường chế độ dinh dưỡng cân bằng, nghỉ ngơi hợp lý

Tăng cường chế độ dinh dưỡng cân bằng, đồng thời nghỉ ngơi hợp lý và hạn chế các nguyên nhân tạo ra căng thẳng, giúp bạn phòng ngừa hiệu quả nguy cơ mắc bệnh phụ khoa. Sau đây là một số cách để tăng sức đề kháng cho cơ thể chống chọi bệnh phụ khoa:

– Bổ sung đầy đủ dưỡng chất, đặc biệt là vitamin C và chất xơ.

– Tập thể dục điều độ.

– Hạn chế ăn đồ ngọt.

– Tránh căng thẳng quá mức.

– Ngủ sớm, hạn chế thức khuya.

c. Vệ sinh vùng kín đúng khoa học

Tìm hiểu về cách vệ sinh đúng giúp phòng ngừa bệnh phụ khoa ở nữ hiệu quả. Một số lưu ý sau phụ nữ cần thực hiện:

– Tắm rửa, thay quần lót thường xuyên (đặc biệt trong chu kỳ kinh nguyệt). 

– Giữ bộ phận sinh dục ngoài khô, thoáng, tránh mặc các loại quần bó sát.

– Sử dụng băng vệ sinh không mùi nhân tạo, thay băng trong 4 giờ/1 lần vào chu kỳ kinh nguyệt.

– Không dùng xà bông, các chất tẩy rửa mạnh vệ sinh vùng kín. Thay vào đó nên lựa chọn các dung dịch phụ khoa được bác sĩ phụ khoa khuyên dùng.

– Không thụt rửa âm đạo.

– Không chia sẻ chung khăn tắm, đồ lót với người khác.

d. Khám phụ khoa định kỳ

Tâm lý e ngại, chủ quan, phớt lờ dấu hiệu của bệnh thường khiến chị em ngại khi đi khám phụ khoa định kỳ. Đến khi bệnh trở nặng và ảnh hưởng nghiêm trọng chị em mới thăm khám. Điều này là phản khoa học và tốn kém chi phí hơn cho chu trình điều trị. Vì vậy, chị em nên thăm khám sức khỏe phụ khoa định kỳ để phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh phụ khoa.

Đối tượng cần khám phụ khoa định kỳ: Phụ nữ khi bắt đầu quan hệ tình dục, phụ nữ độc thân chưa có quan hệ cũng nên khám định kỳ để phát hiện bệnh lý vùng âm hộ và bệnh lý tự phát phần tử cung, buồng trứng.

Thời gian trung bình: 6 tháng – 1 năm / lần.