Bạn đang sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày nhưng chưa hiểu rõ cơ chế hoạt động của nó. Hãy cùng Golden Choice tìm hiểu ngay cơ chế của thuốc tránh thai hàng ngày là gì trong bài viết dưới đây.
Mục lục
Cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai hàng ngày
Hiện nay với dòng sản phẩm tránh thai hàng ngày sẽ có 1 dạng: dạng kết hợp và dạng đơn thuần. Với mỗi dạng lại có cơ chế khác nhau. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết cơ chế của từng dạng nhé.
Dạng kết hợp
Dạng kết hợp có tác dụng lên hệ thần kinh trung ương và ngoại biên theo cơ chế hoạt động như sau:
- Tác dụng trung ương: Estrogen ức chế sự bài tiết FSH theo cơ chế điều hòa ngược chiều. Từ đó, giúp kìm hãm sự phóng noãn và làm cho các nang bào kém phát triển.
- Tác dụng ngoại biên: Làm thay đổi dịch nhầy của cổ tử cung, tinh trùng khó hoạt động. Đồng thời làm niêm mạc nội mạc tử cung kém phát triển, phôi thai không làm tổ được.
Cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai hàng ngày như thế nào?
Dạng đơn thuần
Dạng đơn thuần hay còn gọi là thuốc tránh thai một hoạt chất là những loại thuốc chỉ chứa hormone progestin nên tác dụng chủ yếu là ở ngoại biên. Cơ chế hoạt động như sau:
- Thuốc vào cơ thể sẽ làm dày lớp dịch nhầy cổ tử cung. Từ đó gây khó khăn cho tinh trùng xâm nhập vào sâu trong tử cung.
- Ngăn chặn sự rụng trứng vào khoảng giữa chu kỳ kinh nguyệt.
Tuy nhiên, loại thuốc này có tác dụng khoảng sau 1 tuần đầu dùng thuốc liên tục. Và phải đảm bảo uống đều đặn, không quên, bỏ thuốc.
Các chức năng khác của thuốc tránh thai
Ngoài có công dụng chính là ngừa thai thì cũng có khả năng khác như:
Giảm đau bụng kinh
Đau bụng kinh là tình trạng nhiều chị em gặp phải khi đến tháng. Có nhiều người đau dữ dội đến mức choáng váng, ngất xỉu. Và thuốc tránh thai chính là liều thuốc rất tốt đề điều trị đau bụng kinh.
Đây là tác dụng mà được chị em mách nước cho nhau khá phổ biến. Các nghiên cứu và biểu hiện lâm sàng cho thấy, phụ nữ đang sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày có dấu hiệu giảm đau bụng kinh, cơn đau ít nghiêm trọng hơn và ít kéo dài hơn. Bởi lẽ, nguyên nhân gây ra những cơn đau bụng kinh là do trong kỳ kinh nguyệt, các nội tiết tố như estrogen và progestin trong cơ thể có xu hướng giảm. Trong khi đó prostaglandin tăng lên gây co bóp tử cung và làm giảm lượng máu đến tử cung.
Vì vậy, uống thuốc tránh thai sẽ bổ sung kịp thời lượng estrogen và progestin đã mất giúp giảm những cơn đau bụng kinh không mong muốn.
Giảm mụn trứng cá do nội tiết
Một công dụng bất ngờ nữa cho chị em đó là giảm mụn trứng cá. Nếu bạn đang sử dụng thuốc tránh thai kết hợp, có thể thấy rằng sau thời gian dùng thuốc, những đốm mụn trứng cá đáng ghét, bám dai dẳng trên mặt sẽ tự động biến mất.
Nguyên nhân do thành phần Estrogen trong thuốc tránh thai kết hợp là đối nghịch của Hormone … – nguyên chính gây tăng tiết bã nhờn sinh ra mụn trứng cá. Khi bổ sung Estrogen vào cơ thể một cách đều đặn, hormone này sẽ ức chế sự tăng sinh của Hormone….và làm giảm tiết bã nhờn trên da. Từ đó giúp da thông thoáng hơn và bớt mụn.
Điều hòa kinh nguyệt
Nhiều chị em phụ nữ thường hay xuất hiện tình trạng kinh nguyệt không đều. Điều này có nghĩa là cơ thể của bạn không sản xuất đủ progestin làm cho lớp niêm mạc tử cung dày lên đủ mức. Và hành kinh của bạn sẽ không đều nhau, thậm chí kinh ra rất ít. Do đó, để điều hòa lượng kinh nguyệt, giải pháp chính là những viên uống tránh thai. Thành phần của loại thuốc tránh thai chứa progestin, có thể hạn chế được sự phát triển quá mức của niêm mạc tử cung.
Giảm nguy cơ buồng trứng đa nang
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê thuốc tránh thai kết hợp cho bệnh nhân để giảm nguy cơ buồng trứng đa nang. Các thành phần có trong thuốc tránh thai sẽ giúp kinh nguyệt của bạn đều hơn. Và làm giảm các triệu chứng nam hóa và bảo vệ lớp vỏ buồng trứng không bị xơ chai. Tuy nhiên bạn không nên tự ý mua thuốc về sử dụng. Hãy đi thăm khám hoặc tìm đến bác sĩ để có cách điều trị tốt nhất.
Cải thiện tình trạng đau đầu
Cải thiện tình trạng đau đầu là một biểu hiện sau khi sử dụng thuốc tránh thai. Nguyên nhân được lý giải là do sự thay đổi đột ngột nồng độ Estrogen và progestin trong cơ thể. Vì vậy, với một số trường hợp, các bác sĩ có thể kê đơn kèm với thuốc tránh thai nhằm kiểm soát lại nồng độ estrogen. Từ đó, tình trạng đau đầu sẽ biến chuyển tốt hơn.
Những ai không thích hợp uống thuốc tránh thai?
Dưới đây là những trường hợp mà các bác sĩ khuyên rằng không nên sử dụng thuốc tránh thai:
Phụ nữ đang cho con bú
Phụ nữ trong giai đoạn cho con bú vẫn có thể sử dụng thuốc tránh thai nhưng nên hạn chế vì có thể gây ảnh hưởng đến tình trạng tiết sữa và làm giảm chất lượng sữa mẹ. Nếu có thể, chị em nên sử dụng biện pháp tránh thai khác như bao cao su để đảm bảo an toàn. Đặc biệt, nếu có ý định sử dụng, bạn hãy lựa chọn thuốc tránh thai đơn thuần với thành phần progestin duy nhất, không gây ảnh hưởng đến sữa mẹ
Kinh nguyệt ít, rất ít
Thời gian hành kinh dưới 3 ngày và lượng máy dưới 20ml thì lượng kinh rất ít. Phụ nữ thuộc trường hợp này dễ bị rối loạn nội tiết tố vì thành phần của thuốc. Hãy tham khảo qua ý kiến của bác sĩ để nhận được lời tư vấn phù hợp nhất.
Đau đầu mãn tính
Nguy cơ đau đầu do thuốc tránh thai có estrogen – progestin tăng lên theo tuổi và cao nhất ở những phụ nữ trong độ tuổi 35 – 40. Với những phụ nữ không có bệnh đau đầu từ trước, thì nguy cơ đau đầu sẽ thấp hơn. Các cơn đau đầu có thể nhẹ, thoáng qua… không đáng kể.
Những phụ nữ mà bản thân hoặc trong gia đình có tiền sử mắc bệnh đau đầu, đặc biệt là chứng đau nửa đầu thì có thể làm bệnh đau đầu tăng lên. Do vậy các đối tượng này được khuyến cáo nên dùng một biện pháp tránh thai khác.
Từng hoặc đang mắc các bệnh tắc mạch máu
Nên tránh xa các loại thuốc tránh thai nếu bạn từng hoặc đang mắc các bệnh tắc nghẽn mạch máu như tắc nghẽn mạch máu não, nhồi máu cơ tim, viêm động mạch vành,… Do Estrogen trong thuốc có thể làm tăng khả năng đông máu. Điều đó sẽ gây thêm áp lực cho huyết quản vốn đang mắc bệnh.
Chức năng tuyến giáp trạng không tốt
Những người có tuyến giáp trạng hoạt động không tốt, nếu chưa được chữa trị dứt điểm thì được khuyến cáo tránh thai bằng những liệu pháp không sử dụng nội tiết tố như: giao hợp gián đoạn, tính ngày rụng trứng, bao cao su, dụng cụ tránh thai, thuốc diệt tinh trùng,…
Vì các thành phần nội tiết tố có trong thuốc có thể làm giảm hiệu quả thuốc điều trị tuyến giáp. Không những thế còn gia tăng nguy cơ bệnh lý phát triển trầm trọng hơn. Đồng thời thuốc điều trị tuyến giáp cũng gây giảm hiệu quả tránh thai.
Có khối u lành tính
Phụ nữ có khối u lành tính hay ác tính đều không nên sử dụng. Cho dù khối u ở ngực, ở tử cung hay ở buồng trứng đi chăng nữa thì cũng không nên sử dụng các biện pháp tránh thai nội tiết tố. Tiêu biểu nhất là que cấy tránh thai hoặc thuốc tránh thai hàng ngày,…
Bị bệnh tiểu đường
Trong tiêu chuẩn y học về việc sử dụng OC của WHO, phụ nữ mắc bệnh tiểu đường trong hơn 20 năm bị bệnh thận, bệnh võng mạc, bệnh lý thần kinh hoặc các bệnh mạch máu khác không thể sử dụng loại thuốc này. Mặt khác, cũng có báo cáo chỉ ra rằng uống OC không ảnh hưởng đến kiểm soát đường huyết, HbA1c, bệnh võng mạc, bệnh thận.
Và cũng có ý kiến cho rằng thuốc OC có thể được sử dụng dưới sự hướng dẫn, kiểm soát từ bác sĩ. Thuốc tránh thai hàng ngày được khuyến cáo không sử dụng trong trường hợp có biến chứng về mạch máu như bệnh võng mạc tiểu đường, bệnh thận tiểu đường.
Người bị huyết áp cao và bệnh lý tim mạch
Thuốc tránh thai loại phối hợp dạng uống làm tăng huyết áp lên trung bình 5/3mmHg và 1% phụ nữ bị tăng huyết áp nặng. Dùng thuốc tránh thai sẽ làm tăng nguy cơ tăng huyết áp. Bên cạnh đó còn tăng nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Cho nên phải đo huyết áp trước khi dùng thuốc và sau đó 6 tháng. Nên dùng thuốc tránh thai dạng uống chỉ có progestogen. Đặc biệt cần theo dõi các biểu hiện sau khi sử dụng thuốc.
Người bị viêm gan và viêm thận
Tất cả các thuốc ngừa thai bằng nội tiết đều chuyển hóa qua gan. Cho nên tránh dùng trong những trường chức năng gan bị suy giảm do bệnh lý gan. Trường hợp bạn bị bệnh lý liên quan đến thận, bạn cần trao đổi kỹ lưỡng với bác sĩ. Vì việc mang thai ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe bệnh nhân viêm thận. Các biện pháp tránh thai được khuyến cáo cho người bị viêm thận, suy thận là:
- Màng ngăn âm đạo,
- Bao cao su
- Xốp đệm tránh thai
- Thuốc diệt tinh trùng dạng bọt
- Vòng tránh thai
Lời Kết
Với những chia sẻ trên của Golden Choice, hy vọng rằng chị em phụ nữ đã hiểu rõ cơ chế của thuốc tránh thai hàng ngày và những thông tin bổ ích. Chúc chị em sức khỏe và hạnh phúc.
